Jak napisać totalny gniot? Poradnik dla początkujących.

Pewnie nie raz, jako doświadczeni książkoholicy i recenzenci, trafiliście na książkę całkowicie beznadziejną, nudną, denną i zastanawialiście się, jakim prawem to "coś" zostało wydane. Rozmyślaliście nad tym pseudo dziełem wieczorami, wyżywaliście się na blogu, odradzając lektury każdemu napalonemu na nią czytelnikowi. To uczucie rozczarowania, kiedy spodziewaliście się czegoś sto razy lepszego. Znam to. I dzisiaj spróbuję to omówić. Zapraszam na poradnik pod tytułem...

Co powinna mieć w sobie powieść, aby zdołować czytelnika?

Pamiętacie, jak pisałam o tym, co powinna mieć w sobie powieść perfekcyjna? Pewnie nie, ale pojawiły się tam takie pojęcia jak klimat, szybka akcja, barwni bohaterowie, emocje, ciekawy pomysł. Największą zaletą książkowego gniota jest to, że nic z tego nie musi w sobie mieć! Fajnie, prawda? 

O powieści kiepskiej jest chyba łatwiej mówić. Dlaczego? Zwykle jest tak, że gdy coś nas naprawdę irytuje, słowa same przychodzą. Bo któż nie czułby się oszukany, gdyby książka, z którą miał tak wielkie nadzieje, okazała się totalnym nieporozumieniem? Od razu w głowie pojawia się litania niecenzuralnych myśli, głowa wybucha, a palce same trafiają na odpowiednie klawisze, gdy próbujemy napisać w miarę składną recenzje. Tak na marginesie - czy nie wydaje się Wam, że opinie negatywne zawsze są najdłuższe? 

Ale przejdźmy do konkretów.

Czego osobiście nienawidzę w książkach? 

Po pierwsze - drętwych bohaterów. Może wiecie, może nie, ale dla mnie bohaterowie są podstawą dobrej książki. Jeśli postaci nie mają w sobie choćby krztyny charakteru - powieść najczęściej jest dla mnie nic niewarta. W klasycznych gniotach, denerwuje mnie głównie głupota i nienaturalne zachowania bohaterów. Która dziewczyna wsiada do samochodu jakiegoś podejrzanego typa, w dodatku nie znając jego języka (czyt. "Chwila szczęście")? Która śledzi dilera, bo wydał się  jej tajemniczy i wrażliwy ("Baśniarz")? Oczywiście nie lubię także książek, w których główny bohater zmienia się nie do poznania w przeciągu kilku dni i staje się wybawcą, czy wzorem do naśladowania, choć nic wielkiego nie zrobił. Tutaj za przykład mogę podać główne bohaterki niemal wszystkich paranormali, choćby Tris z "Niezgodnej", czy Lenę z "Delirium". Poza tym spotkałam masę, masę, masę książek, w którym żaden bohater nie grzeszy oryginalnością, bo autor postanowił skupić się na... no właśnie, na czym? Z tych przeczytanych nie dalej, niż przed rokiem: "Laura", "Biała jak mleko, czerwona jak krew", "Syrena". Brak barwnych bohaterów nie zawsze jest równe z kiepską powieścią, ale często jest to główny powód, dla którego książka zamienia się w pseudo książkę. 

Brak akcji. Czyli ględzenie o niczym przez połowę powieści, tak jak ja mam to w zwyczaju robić :P Po prostu lanie wody. Cóż, nudnej książki na długo nie zapamiętamy. Nawet gdyby niosła ze sobą całe mnóstwo wartości, była pięknie napisana - często brak przygody, czy przemyślanej fabuły może wszystko zepsuć, bo najzwyczajniej w świecie uśniemy! Czytelnik też człowiek. Trzeba w jakiś sposób zwrócić jego uwagę, aby coś z lektury zapamiętała dłużej, niż dwa dni.

Schemat. Ja wiem, że w literaturze trudno pisarzowi napisać coś nowego, bo wiele zostało już powiedziane i spisane. Ale mimo to czasem mam wrażenie, jakbym czytała książkę po raz drugi. Bo to już gdzieś chyba widziałam. A to przecież żywcem wyjęte z tej i tej książki. Tamten bohater za to jest łudząco podobny do tamtego. Nie mówiąc o zakończeniu, które jest rozbrajająco przewidywalne. 

Nienaturalne dialogi i opisy. Ooooo, to chyba każdego doprowadza do szału! Doskonale zdaję sobie sprawę, że mowy potocznej w książce raczej być nie powinno, bo ciągłe yyy, eeee, powtórzenia i nieskładne zdania by nas powaliły, ale wzniosłe przemowy na co drugiej stronie - tak źle, a tak jeszcze gorzej. W każdej powieści chcemy wczuć się w sytuację i bohaterów, ale jeśli wszystko jest sztuczne i denerwująco nienaturalne, to książka nie zdobędzie naszej sympatii.

Brak stylu. Ostatnio moja siostra uparła się, aby przeczytać "Władcę piasków", o której ostatnio głośno. Debiut siedemnastolatki - ciekawe, prawda? Stwierdziła, że chce zobaczyć, jak jej ta powieść wyszła (sama kombinuje z pisaniem). I co? Nudzi się na niej niemiłosiernie, skarży się na gimbusiarski styl pisania. Pomysł to nie wszystko- trzeba mieć też smykałkę i, jak widać, odpowiednie przygotowanie i doświadczenie. Gdy tylko przypomnę sobie Roberta McCammona, Greena, czy panią Musierowicz! Od razu cieplutko się robi a sercu. A "Klątwa tygrysa", "Wariant", Federico Moccia?

Sprzeczności, pomyłki, niedopowiedzenia. Czytając kolejną część mojej kochanej serii "Felix, Net i Nika" zwróciłam uwagę na taki oto fenomen - wiedzieliście, że 48 nie dzieli się przez trzy? Przez całe życie byłam pewna, że się dzieli, a tu proszę, genialny matematyk, Net, mówi nam, że to niemożliwe. To jednak drobny błąd, mogę autorowi wybaczyć. Ale spotkałam się z gorszymi przewinieniami - niedokańczaniu wątków przez autora. Kończy się książka - kończy się jakaś tam historia, która wcale nie przypomina dokończonej. Czasem to celowy zabieg autora, ale... tak niesamowicie irytujący!

A co Was najbardziej dobija w powieściach? Przy czym załamujecie ręce i macie ochotę wyrzucić książkę przez okno? Jakie powieści zaliczylibyście do "najnieulubieńszych"? Na dzisiaj koniec mojego ględzenia, pozdrawiam Was cieplutko i do napisania!